اگر مبتلا به فشار خون بالا هستید، قطعاً نحوه خوردن و آشامیدن تأثیر به سزایی در کنترل و پایین آوردن فشار خون شما دارد. اکثر افراد مبتلابه پُرفشاری خون علائم بالینی خاصی ندارند، اما این مشکل می‌تواند موجب آسیب‌های حاد یا مزمن به بخش‌های مختلف بدن شود. با کنترل آنچه می‌خورید علاوه بر کاهش عوارض فشار خون بالا، فرایند درمان آن را نیز آسان‌تر کرده و حتی میزان داروهای مصرفی خود را نیز به حداقل می‌رسانید.
فشار خون بالا چیست؟
فشار خون بالا به عارضه‌ای گفته می‌شود که در آن فشار روی دیواره‌های عروقی که خون از طریق آن‌ها به اعضا و بافت‌های مختلف بدن منتقل می‌شود، به‌طور مداوم بالاتر از حد طبیعی قرار است. فشار خون نرمال به‌طورمعمول با اعداد ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه (mg) تعریف می‌شود.
پرفشاری خون می‌تواند علائم و عوارضی جدی را در بدن ایجاد کند. علل فشار خون بالا متعدد است، از عوامل ژنتیکی، سابقه خانوادگی، سن، چاقی، نداشتن فعالیت بدنی مناسب گرفته تا مصرف غذاهای ناسالم. درصورتی‌که فشار خون بالا به مدت طولانی کنترل نشود، می‌تواند باعث آسیب به عروق خونی، قلب، مغز و کلیه‌ها شود و خطر ابتلا به بیماری‌های جدی مانند ایست قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه را افزایش دهد.
بنابراین شناخت و کنترل فشار خون بالا اهمیت بسیاری بالایی دارد. چکاپ‌های منظم سلامتی، تغییرات در شیوه زندگی مثل تغییر در رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی، کاهش استرس و مصرف درست داروهای تجویزشده توسط پزشک می‌تواند به کنترل و مدیریت پرفشاری خون کمک کند و خطر بروز عوارض جدی را کاهش دهد.
مواد غذایی مضر برای فشار خون بالا
انواع ترشی و شور:
ترشی و انواع شور، سهم غیرقابل‌انکاری را در سفره ایرانی دارد؛ اما مشکل این دورچین‌ها این است که اغلب پرنمک‌اند که می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. حتی روش‌های نگهداری این مواد غذایی هم خود می‌تواند مواد شیمیایی بیشتری را وارد بدن کند. حتی اگر فشار خون هم نداشته باشید باید در خوردن‌ترشی و شور احتیاط کنید.
به‌جای ترشی و شور از جایگزین‌های ترد مثل سبزی‌های ترد تازه مانند هویج، خیار، کاهو و گوجه گیلاسی استفاده کنید
غذاهای کنسروی:
کافی است کارمند باشید یا حتی حوصله غذا درست کردن نداشته باشید، ذهنتان سریع به سمت انواع کنسرو می‌رود، کنسرو ماهی تن، الویه آماده، کنسرو قیمه‌بادمجان و … مواد موجود در کنسرو معمولاً حاوی مقدار زیادی سدیم است که می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. علاوه بر این، ممکن است کنسروها حاوی مواد نگه‌دارنده و گلوکوز باشد که برای سلامت عمومی مضرند. بله، خوردن غذای کنسروی یک لذت خاصی دارد، اما واقعاً به دردسر سلامتی‌اش نمی‌ارزد.
متخصصان تغذیه پیشنهاد می‌کنند که بهتر است از سوپ یا غذاهای خانگی که سریع پخته و حاضر می‌شوند استفاده کنید. مثلاً تکه‌های نازک سینه مرغ، مخلوط نخودفرنگی و سیب‌زمینی و…
انواع سس:
خوردن سس‌های نمکی و پرچرب برای افرادی که فشار خون بالا دارند، توصیه نمی‌شود. چرا؟ چون سس‌ها معمولاً حاوی نمک زیاد، روغن‌های هیدروژنه و شکر هستند. برخی از سس‌ها ممکن است شامل افزودنی‌های مصنوعی مثل رنگ، مواد نگه‌دارنده و مواد دیگری باشند که ایجاد حساسیت یا عوارض جانبی کند. نمک زیاد باعث افزایش فشار خون و روغن‌های هیدروژنه که در برخی از سس‌ها وجود دارند، می‌توانند به افزایش کلسترول بد (LDL) در بدن منجر و درنهایت باعث افزایش خطر بروز مشکلات قلبی-عروقی شوند.
برای انتخاب سس‌های بهتر، می‌توانید برچسب‌ها و محتوای مواد تشکیل‌دهنده روی بسته‌بندی را بخوانید و سس‌هایی با مقادیر کمتر از چربی اشباع، قند و نمک انتخاب کنید. راه‌حل عالی این است که خودتان دست‌به‌کار شوید و در خانه سس‌های متنوع و سالم درست کنید. مثل انواع سس زیتون، سس ماست و …
گوشت‌های فراوری‌شده و پخته:
درست است که می‌گویند هر چیزی که مضر است، خوشمزه هم است! بله درست حدس زدید، منظورمان گوشت‌های فراوری‌شده مثل انواع سوسیس، کالباس، بیکن، ماهی نمک‌سود و… است. این مواد جزء بدترین دسته مواد غذایی برای افراد با فشار خون بالا به شمار می‌رود. در فرآیند پخت این محصولات از نمک و مواد افزودنی استفاده می‌شود. هم‌زمان پختن این مواد غذایی، آن‌ها را برای مدت طولانی‌تری حفظ می‌کند.
غلات تصفیه‌شده:
ما ایرانی‌ها عاشق برنج و نان سفیدیم؛ اما خوب هر عشقی سرانجام خوبی ندارد؛ باید دوری کرد و دوستی! غلات تصفیه‌شده محصولاتی هستند که در آن پوسته و برخی قسمت‌های دیگر غیرضروری حذف‌شده است. در فرآیند تصفیه، بعضی از لایه‌های خارجی غله مانند پوسته، سبوس و بافت‌های دیگر که شامل عناصر مغذی کمتری هستند، از غله جدا می‌شوند. بدین ترتیب، غلات تصفیه‌شده عمدتاً قسمت‌های درونی غله‌اند.
تصفیه غلات با هدف افزایش کیفیت تغذیه‌ای محصول انجام می‌شود، اما این کار معایبی به همراه دارد چراکه در فرایند تصفیه برخی از مواد مغذی به‌خصوص قسمت‌های فیبری که در لایه‌های خارجی غله وجود دارند، از بین می‌روند.
به‌طورکلی، استفاده از غلات تصفیه‌شده یا غلات کامل تا حد زیادی به سلایق شخصی و نیازهای غذایی هر فرد است. نان سفید، ماکارونی و برنج نمونه‌هایی از غلات تصفیه‌شده هستند که از فیبر و مواد مغذی حیاتی محروم شده‌اند که می‌تواند منجر به فشار خون بالا شود. علاوه بر این، به دلیل عدم وجود فیبر می‌توانند به افزایش وزن و بیماری قلبی نیز کمک کنند.
به‌جای غلات تصفیه‌شده از غلات جایگزین مانند کینوا، جو یا برنج قهوه‌ای یا از غلات کامل استفاده کنید.
برنامه غذایی برای فشار خون بالا
برای کنترل فشار خون بالا، رعایت یک سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه، چند نمونه از برنامه‌های غذایی مناسب برای کاهش فشار خون بالا را برای شما می‌آورم:
- رژیم غذایی دش (DASH Diet): این برنامه غذایی شامل مصرف انواع میوه، سبزی، غلات کامل، مرغ، ماهی‌های چرب مثل قزل‌آلا، ماست کم‌چرب، لبنیات با پروتئین کم و محصولات نشاسته‌ای مانند سیب‌زمینی است.
- رژیم غذایی کم‌نمک: سعی کنید افزودن نمک را به حداقل برسانید و از جایگزین‌های طبیعی مانند آویشن، زعفران و ادویه‌های دیگر استفاده کنید.
- مصرف غذاهای پتاسیم دار: مصرف مواد غذایی حاوی پتاسیم مانند موز، نارگیل، هلو، خرما، سبزی‌ها تاریک رنگ، لوبیا سبز و ماهی می‌تواند به کاهش فشار خون بالا کمک کند.
- مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم: منیزیم در ماهی، تخمه، آجیل، برنج قهوه‌ای، گندم، ذرت، سبزی‌ها و مواد غذایی با فیبر بالا مانند نخودفرنگی و لوبیا قرمز یافت می‌شود. مصرف مواد غذایی منیزیم دار می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند.
- کنترل مصرف قهوه و الکل: مصرف زیاد قهوه و مشروبات الکلی می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. سعی کنید مصرف کافئین زیاد را کاهش دهید.
- رژیم غذایی کم‌چربی: مصرف مواد غذایی پرچرب و پرکالری می‌تواند فشار خون را افزایش دهد. سعی کنید از منابع غذایی با چربی‌های ناسالم مانند گوشت قرمز چرب، سوسیس و کالباس، پنیر چرب و روغن‌های ترانس اجتناب کنید.
کنترل فشار خون بالا یک گام اصلی برای دوری از عوارض این بیماری است. استفاده از یک رژیم غذایی مناسب، می‌تواند شما را در این راه بسیار کمک کند. عدم استفاده از مواد غذایی پرنمک، چیپس، غذاهای پرچرب، قند و شیرینی ازجمله بدترین غذاها برای افزایش فشار خون هستند. توصیه می‌شود که با کمک و راهنمایی یک پزشک متخصص مصرف این مواد را به حداقل برسانید و از رژیم غذایی سالم و کم‌نمک پیروی کنید.
استفاده از عبارات سوالی یا اعداد وهمچنین بهره‌برداری از روندهای روز وخبرربایی در عنوان می‌تواند باعث افزایش بازدید و خوانده شدن خبرتان شود.
محتوای اصلی رپورتاژ خودرا با توجه به محدودیت‌های وبسایت مدنظر در تعداد کلمات بنویسید.
تصویر شاخص: اولین تصویر فایل شما به عنوان تصویر شاخص شناخته می‌شود.